Tài liệu Khí Sinh học Biogas: Nguồn Cẩm nang Toàn diện

Khí sinh học kết hợp địa kỹ thuật và môi trường: Tìm hiểu tài liệu khí sinh học biogas cho giải pháp bền vững

Trong thế giới ngày càng quan tâm đến phát triển bền vững và năng lượng tái tạo, Tài Liệu Khí Sinh Học Biogas đang trở thành một chủ đề nóng bỏng, thu hút sự chú ý của nhiều nhà khoa học, kỹ sư, và cả những người nông dân muốn tối ưu hóa nguồn tài nguyên sẵn có. Biogas, sản phẩm của quá trình phân hủy kỵ khí chất thải hữu cơ, không chỉ là một nguồn năng lượng sạch mà còn giúp giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường, mang lại lợi ích kinh tế thiết thực. Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả tiềm năng này, việc tiếp cận các Tài Liệu Khí Sinh Học Biogas chất lượng cao, đầy đủ và cập nhật là vô cùng quan trọng.

Địa kỹ thuật công trình: Nền tảng vững chắc cho mọi dự án

Trước khi đi sâu vào thế giới của biogas, chúng ta không thể bỏ qua vai trò không thể thiếu của địa kỹ thuật công trình. Đây là ngành khoa học ứng dụng nghiên cứu hành vi của đất, đá và nước dưới lòng đất, từ đó đưa ra các giải pháp thiết kế và thi công nền móng, công trình ngầm, hoặc các cấu trúc chịu tải trọng từ đất đá. Một công trình vững chắc không chỉ đòi hỏi thiết kế kiến trúc đẹp mắt mà còn cần một nền móng vững chãi, và đó chính là lúc địa kỹ thuật phát huy vai trò “xương sống”. Hiểu biết về địa kỹ thuật giúp chúng ta tránh được những rủi ro tiềm ẩn, đảm bảo an toàn và tuổi thọ cho mọi công trình, từ nhà ở dân dụng đến các dự án hạ tầng quy mô lớn.

Các nguyên tắc cơ bản và lý thuyết nền tảng trong Địa kỹ thuật

Ngành địa kỹ thuật công trình dựa trên một nền tảng lý thuyết vững chắc, bao gồm các định luật vật lý và cơ học về đất đá. Các khái niệm như sức chịu tải của nền, độ ổn định mái dốc, lún, thấm nước, và tính nén lún là những yếu tố then chốt mà các kỹ sư địa kỹ thuật phải nắm vững. Việc hiểu rõ cơ chế hoạt động của đất dưới tác động của tải trọng là bước đầu tiên để đưa ra các giải pháp kỹ thuật phù hợp. Ví dụ, khi xây dựng một tòa nhà cao tầng, các kỹ sư cần tính toán sức chịu tải của đất để thiết kế móng đủ khả năng đỡ toàn bộ công trình, tránh tình trạng sụt lún hoặc nứt vỡ.

Các phương pháp khảo sát, thí nghiệm địa chất công trình phổ biến

Để có được những dữ liệu chính xác về tính chất của đất đá, các kỹ sư địa kỹ thuật áp dụng nhiều phương pháp khảo sát và thí nghiệm chuyên sâu.

  • Khảo sát địa vật lý: Sử dụng các phương pháp như đo điện trở suất, đo địa chấn để xác định cấu trúc địa tầng, phát hiện các lớp đất yếu hoặc các hang rỗng ngầm mà không cần can thiệp nhiều vào địa hình.
  • Khoan thăm dò địa chất: Đây là phương pháp phổ biến nhất, giúp lấy mẫu đất, đá tại các độ sâu khác nhau để phân tích trong phòng thí nghiệm. Các loại mũi khoan và phương pháp thu mẫu khác nhau sẽ cho phép thu thập thông tin chi tiết về thành phần, trạng thái và các tính chất cơ lý của đất.
  • Thí nghiệm tại hiện trường: Bao gồm các thí nghiệm SPT (Standard Penetration Test) để đánh giá sức kháng xuyên của đất, thí nghiệm CPT (Cone Penetration Test) để đo sức kháng của mũi côn và đo áp lực nước lỗ rỗng, hoặc thí nghiệm bàn nén để xác định độ lún của đất dưới tác động của tải trọng.
  • Thí nghiệm trong phòng: Các mẫu đất thu thập được sẽ được đưa vào phòng thí nghiệm để thực hiện các thí nghiệm như xác định thành phần hạt, độ ẩm tự nhiên, giới hạn Atterberg, thí nghiệm nén 3 trục, thí nghiệm cắt cánh… để có được các thông số cơ lý chi tiết.

Việc lựa chọn phương pháp khảo sát phù hợp phụ thuộc vào quy mô dự án, điều kiện địa chất khu vực và yêu cầu kỹ thuật cụ thể.

Các giải pháp thiết kế và xử lý nền móng cho các loại công trình

Dựa trên kết quả khảo sát địa chất, các kỹ sư địa kỹ thuật sẽ đưa ra các giải pháp thiết kế và xử lý nền móng phù hợp. Có nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào đặc điểm của nền đất và yêu cầu của công trình.

  • Móng nông: Áp dụng cho các công trình có tải trọng nhỏ và nền đất tốt, bao gồm móng đơn, móng băng, móng bè.
  • Móng sâu: Sử dụng cho các công trình tải trọng lớn hoặc nền đất yếu, như cọc khoan nhồi, cọc ép, cọc barrette. Các loại cọc này sẽ truyền tải trọng công trình xuống các lớp đất cứng hơn ở sâu bên dưới.
  • Biện pháp xử lý nền đất yếu: Khi nền đất quá yếu, cần phải áp dụng các biện pháp cải tạo như:
    • Đắp đất thay thế: Loại bỏ lớp đất yếu và thay bằng vật liệu đắp có cường độ cao hơn.
    • Cốt nền bằng vật liệu rời: Sử dụng đá dăm, cát để tạo thành các lớp đệm, phân tán tải trọng.
    • Sử dụng các loại cọc gia cố: Các cọc cát, cọc đất, hoặc các loại vải địa kỹ thuật có thể được sử dụng để gia cố nền đất yếu.
    • Phương pháp thoát nước sâu: Sử dụng các giếng cát hoặc màng lọc nước để tăng tốc độ thoát nước, thúc đẩy quá trình cố kết của đất sét, làm giảm độ lún và tăng cường độ đất.

Việc lựa chọn giải pháp tối ưu đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng giữa hiệu quả kỹ thuật, chi phí thi công và yếu tố thời gian.

Ứng dụng thực tế của Địa kỹ thuật trong các dự án xây dựng tại Việt Nam

Tại Việt Nam, địa kỹ thuật đóng vai trò then chốt trong hầu hết các dự án xây dựng.

  • Xây dựng cầu và đường: Địa kỹ thuật giúp xác định khả năng chịu tải của nền đất, thiết kế móng cọc cho các trụ cầu, đập, và nền đường, đảm bảo an toàn cho giao thông.
  • Xây dựng nhà cao tầng và khu đô thị: Việc xử lý nền đất yếu, đặc biệt là ở các khu vực đồng bằng sông Cửu Long hay các thành phố lớn ven biển, đòi hỏi các giải pháp địa kỹ thuật tiên tiến để đảm bảo sự ổn định của các công trình chọc trời.
  • Công trình thủy lợi và đê điều: Địa kỹ thuật là yếu tố quyết định sự bền vững của các đập thủy điện, hệ thống kênh mương, và các tuyến đê ven biển, bảo vệ cộng đồng khỏi thiên tai.
  • Các dự án hạ tầng lớn: Từ sân bay, cảng biển đến các tuyến đường sắt, cao tốc, tất cả đều cần đến sự tư vấn và áp dụng các giải pháp địa kỹ thuật để đảm bảo chất lượng và an toàn.

Ví dụ, tại khu vực Đồng bằng sông Hồng, với lớp đất sét mềm và hàm lượng nước cao, các kỹ sư địa kỹ thuật phải áp dụng các phương pháp như cọc khoan nhồi sâu, gia cố bằng cọc cát kết hợp với giếng thấm để xử lý nền đất trước khi thi công các công trình lớn, đảm bảo công trình không bị lún quá giới hạn cho phép.

Thách thức, cơ hội và xu hướng phát triển của ngành Địa kỹ thuật công trình

Ngành địa kỹ thuật công trình tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức nhưng cũng mở ra nhiều cơ hội phát triển.

Thách thức:

  • Đặc điểm địa chất phức tạp: Việt Nam có địa hình đa dạng với nhiều vùng đất yếu, đất có tính co giãn, dễ bị sụt lún, đòi hỏi các giải pháp kỹ thuật ngày càng tinh vi.
  • Biến đổi khí hậu: Sự gia tăng của mực nước biển, hiện tượng xâm nhập mặn, và các trận mưa lớn bất thường gây áp lực lớn lên các công trình, đòi hỏi các giải pháp địa kỹ thuật có khả năng chống chịu cao hơn.
  • Thiếu hụt nhân lực chất lượng cao: Mặc dù ngành địa kỹ thuật có vai trò quan trọng, nguồn nhân lực có kinh nghiệm và được đào tạo bài bản vẫn còn hạn chế.

Cơ hội:

  • Sự phát triển của các dự án hạ tầng: Chính phủ đang đẩy mạnh đầu tư vào các dự án hạ tầng giao thông, năng lượng, đô thị, tạo ra nhu cầu lớn về dịch vụ địa kỹ thuật.
  • Áp dụng công nghệ mới: Các công nghệ khảo sát, mô phỏng, và thi công tiên tiến đang dần được ứng dụng, giúp nâng cao hiệu quả và độ chính xác.
  • Phát triển bền vững: Xu hướng xây dựng xanh và bền vững đòi hỏi các giải pháp địa kỹ thuật thân thiện với môi trường, giảm thiểu tác động tiêu cực.

Xu hướng phát triển:

  • Tích hợp công nghệ số: Sử dụng BIM (Building Information Modeling), trí tuệ nhân tạo (AI) và máy học (Machine Learning) trong phân tích dữ liệu địa chất, thiết kế và quản lý rủi ro.
  • Vật liệu địa kỹ thuật mới: Nghiên cứu và ứng dụng các loại vật liệu địa kỹ thuật tiên tiến như địa màng, địa lưới, địa vải để cải tạo nền đất hiệu quả hơn.
  • Bảo vệ môi trường: Chú trọng các giải pháp địa kỹ thuật có tác động môi trường thấp, như sử dụng vật liệu tái chế, giảm thiểu khai thác tài nguyên thiên nhiên.

Khí sinh học kết hợp địa kỹ thuật và môi trường: Tìm hiểu tài liệu khí sinh học biogas cho giải pháp bền vữngKhí sinh học kết hợp địa kỹ thuật và môi trường: Tìm hiểu tài liệu khí sinh học biogas cho giải pháp bền vững

Hiểu rõ hơn về “khí sinh học” qua lăng kính địa kỹ thuật

Mặc dù địa kỹ thuật công trình và khí sinh học biogas dường như là hai lĩnh vực riêng biệt, nhưng chúng có những điểm giao thoa thú vị, đặc biệt là trong các dự án xây dựng liên quan đến xử lý chất thải và năng lượng tái tạo. Khi xây dựng các hệ thống biogas quy mô lớn, đặc biệt là các hầm ủ khí, yếu tố địa kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự ổn định của cấu trúc.

Khí sinh học là gì?

Khí sinh học là gì? Nói một cách đơn giản, biogas là một hỗn hợp khí, chủ yếu là metan (CH4) và cacbon dioxit (CO2), được tạo ra từ quá trình phân hủy yếm khí (kỵ khí) của các vật liệu hữu cơ như chất thải chăn nuôi, phụ phẩm nông nghiệp, bùn thải, hoặc chất thải sinh hoạt. Quá trình này diễn ra trong các điều kiện không có oxy, với sự tham gia của các vi sinh vật.

Quy trình sản xuất khí biogas

Hiểu về quy trình sản xuất khí biogas giúp chúng ta thấy được sự phức tạp và các yêu cầu kỹ thuật đi kèm.
Quy trình này thường bao gồm các bước chính sau:

  1. Thu gom và chuẩn bị nguyên liệu: Chất thải hữu cơ được thu gom, phân loại và có thể cần xử lý sơ bộ như nghiền nhỏ để tăng diện tích tiếp xúc cho vi sinh vật.
  2. Ủ trong hầm khí: Nguyên liệu được đưa vào bể ủ kín (hầm biogas), nơi quá trình phân hủy yếm khí diễn ra. Nhiệt độ, pH và thời gian lưu trong hầm ủ là các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất biogas.
  3. Lọc và xử lý khí biogas: Khí biogas thu được có thể chứa các tạp chất như hydro sulfua (H2S), hơi nước, cần được xử lý để loại bỏ các thành phần này, giúp khí sạch hơn và có giá trị sử dụng cao hơn.
  4. Sử dụng biogas: Khí biogas có thể được sử dụng trực tiếp để đun nấu, sưởi ấm, chạy động cơ phát điện, hoặc được tinh chế thành khí sinh học nén (CBG) có thể thay thế khí tự nhiên.
  5. Xử lý bã thải: Phần bã thải sau quá trình ủ là nguồn phân bón hữu cơ rất tốt cho nông nghiệp.

Ứng dụng khí sinh học và địa kỹ thuật trong nhà máy: Tìm hiểu tài liệu khí sinh học biogas cho giải pháp môi trườngỨng dụng khí sinh học và địa kỹ thuật trong nhà máy: Tìm hiểu tài liệu khí sinh học biogas cho giải pháp môi trường

Trong quá trình xây dựng các hầm ủ khí biogas, đặc biệt là các công trình có quy mô công nghiệp, các yếu tố địa kỹ thuật trở nên cực kỳ quan trọng.

  • Thiết kế móng cho hầm ủ: Hầm ủ biogas thường là các công trình chứa dung dịch lỏng, có tải trọng lớn, đòi hỏi nền móng vững chắc. Kỹ sư địa kỹ thuật cần đánh giá khả năng chịu tải của đất, thiết kế hệ thống móng phù hợp (ví dụ: móng cọc bê tông cốt thép) để đảm bảo hầm ủ không bị lún hoặc biến dạng trong quá trình hoạt động.
  • Ổn định mái dốc khu vực hầm ủ: Nếu khu vực xây dựng hầm ủ có địa hình dốc, việc đảm bảo ổn định mái dốc là vô cùng cần thiết để tránh sạt lở, đặc biệt là khi có rung động từ các thiết bị hoạt động.
  • Chống thấm: Hầm ủ biogas cần đảm bảo khả năng chống thấm tốt để ngăn chặn rò rỉ khí hoặc chất thải ra môi trường, cũng như ngăn nước ngầm xâm nhập vào hầm. Các giải pháp địa kỹ thuật như sử dụng màng chống thấm chuyên dụng, lớp đất sét nén chặt, hoặc các loại vật liệu bê tông đặc biệt sẽ được áp dụng.
  • Xử lý nước thải: Nước thải phát sinh từ quá trình vận hành hệ thống biogas cũng cần được xử lý, và các giải pháp địa kỹ thuật có thể đóng vai trò trong việc thiết kế các hồ chứa, bể lắng, hoặc các hệ thống xử lý nước thải ngầm.

Đối với những ai quan tâm đến khí sinh học, việc tìm hiểu các tài liệu khí sinh học biogas sẽ mở ra nhiều hướng đi mới, đặc biệt là khi kết hợp với các kiến thức chuyên sâu về kỹ thuật.

Lịch sử phát triển và các ứng dụng đa dạng của khí sinh học

Lịch sử phát triển của khí sinh học đã trải qua nhiều giai đoạn, từ những quan sát ban đầu về sự cháy của khí thoát ra từ các đầm lầy cho đến các công nghệ tiên tiến ngày nay. Những nghiên cứu ban đầu về việc sử dụng biogas làm nhiên liệu đã xuất hiện từ thế kỷ 19, nhưng phải đến cuối thế kỷ 20, với sự gia tăng của nhận thức về môi trường và nhu cầu về năng lượng tái tạo, công nghệ biogas mới thực sự phát triển mạnh mẽ trên phạm vi toàn cầu.

Các ứng dụng của khí sinh học biogas ngày càng đa dạng và phong phú:

  • Năng lượng cho hộ gia đình: Ở nhiều vùng nông thôn, biogas là nguồn năng lượng chính cho việc đun nấu và chiếu sáng, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm phụ thuộc vào củi đốt.
  • Sản xuất điện: Các nhà máy biogas quy mô lớn có thể sử dụng khí biogas để chạy động cơ phát điện, cung cấp điện cho lưới điện quốc gia hoặc các khu công nghiệp.
  • Nhiên liệu cho phương tiện giao thông: Biogas đã qua xử lý có thể được nén và sử dụng làm nhiên liệu cho xe buýt, xe tải, góp phần giảm ô nhiễm không khí đô thị.
  • Phân bón hữu cơ: Bã thải sau quá trình ủ biogas là một loại phân bón hữu cơ giàu dinh dưỡng, an toàn cho cây trồng và giúp cải tạo đất.
  • Giảm phát thải khí nhà kính: Quá trình thu gom và xử lý chất thải hữu cơ bằng công nghệ biogas giúp giảm lượng metan thải ra khí quyển, một loại khí nhà kính có sức ảnh hưởng mạnh mẽ.

“Ngành kỹ thuật cơ khí thi khối nào” và vai trò trong hệ thống biogas

Nếu bạn đang phân vân ngành kỹ thuật cơ khí thi khối nào để theo đuổi sự nghiệp liên quan đến năng lượng tái tạo và các hệ thống kỹ thuật phức tạp như biogas, thì đây là thông tin hữu ích cho bạn.

Ngành Kỹ thuật Cơ khí thường xét tuyển dựa trên các khối thi như:

  • Khối A: Toán, Lý, Hóa
  • Khối A1: Toán, Lý, Tiếng Anh

Những kiến thức về cơ học, nhiệt động lực học, truyền động, thiết kế máy, và vật liệu mà sinh viên được trang bị trong ngành Kỹ thuật Cơ khí là nền tảng cực kỳ quan trọng để thiết kế, chế tạo, lắp đặt và vận hành các thiết bị trong một hệ thống biogas. Từ việc thiết kế bồn ủ, hệ thống dẫn khí, bộ phận lọc khí, cho đến các loại động cơ phát điện hoặc hệ thống nén khí, tất cả đều đòi hỏi chuyên môn sâu về kỹ thuật cơ khí.

“Ngành kỹ thuật cơ khí ra trường làm gì” với chuyên môn về Biogas

Khi đã tốt nghiệp ngành Kỹ thuật Cơ khí và có định hướng chuyên sâu về biogas, bạn có rất nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn:

  • Thiết kế và chế tạo hệ thống biogas: Làm việc tại các công ty chuyên sản xuất thiết bị biogas, tham gia vào quá trình thiết kế, tính toán và chế tạo các loại hầm ủ, hệ thống lọc khí, thiết bị phụ trợ.
  • Lắp đặt và vận hành nhà máy biogas: Đảm nhận vai trò kỹ sư lắp đặt, giám sát thi công, và vận hành các nhà máy biogas quy mô công nghiệp, đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và hiệu quả.
  • Nghiên cứu và phát triển công nghệ biogas: Tham gia vào các viện nghiên cứu, trường đại học để tìm tòi, phát triển các công nghệ mới, nâng cao hiệu suất, giảm chi phí sản xuất biogas.
  • Tư vấn kỹ thuật: Cung cấp dịch vụ tư vấn cho các cá nhân, doanh nghiệp có nhu cầu lắp đặt hệ thống biogas, từ khâu thiết kế đến vận hành.
  • Quản lý dự án năng lượng tái tạo: Đảm nhận vai trò quản lý các dự án đầu tư vào năng lượng sinh khối, biogas.

Với sự phát triển không ngừng của ngành năng lượng tái tạo, cơ hội nghề nghiệp cho các kỹ sư cơ khí chuyên về biogas ngày càng rộng mở.

Tài liệu khí sinh học biogas: Cẩm nang không thể thiếu

Việc tiếp cận tài liệu khí sinh học biogas chất lượng cao là bước đi đầu tiên và quan trọng nhất để bất kỳ ai muốn tìm hiểu hoặc triển khai các dự án liên quan đến biogas. Một bộ tài liệu đầy đủ cần bao gồm:

  • Kiến thức lý thuyết: Các nguyên lý khoa học đằng sau quá trình phân hủy yếm khí, thành phần hóa học của biogas, các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình này.
  • Kỹ thuật thiết kế: Hướng dẫn chi tiết về thiết kế các loại hầm ủ biogas (quy mô hộ gia đình, trang trại, công nghiệp), hệ thống thu gom, xử lý và lưu trữ khí.
  • Quy trình vận hành và bảo trì: Hướng dẫn cách vận hành an toàn, hiệu quả, cũng như các biện pháp bảo trì, sửa chữa định kỳ để đảm bảo tuổi thọ và hiệu suất của hệ thống.
  • An toàn lao động: Các quy định, quy trình đảm bảo an toàn khi làm việc với khí biogas, một loại khí dễ cháy nổ.
  • Tiêu chuẩn và quy định: Các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia và quốc tế liên quan đến thiết kế, lắp đặt và vận hành hệ thống biogas.
  • Các dự án điển hình và bài học kinh nghiệm: Những ví dụ thực tế về các dự án biogas đã triển khai, bao gồm cả thành công và thất bại, để rút ra bài học quý báu.

Việc sở hữu những tài liệu khí sinh học biogas này không chỉ giúp bạn có kiến thức nền tảng vững chắc mà còn là kim chỉ nam để bạn thực hiện các dự án một cách hiệu quả và an toàn.

Câu hỏi thường gặp về Tài liệu Khí Sinh học Biogas

1. Tài liệu khí sinh học biogas bao gồm những nội dung chính nào?
Tài liệu khí sinh học biogas thường bao gồm các nguyên lý khoa học, kỹ thuật thiết kế hầm ủ, quy trình vận hành, tiêu chuẩn an toàn, và các dự án thực tế.

2. Làm thế nào để tìm kiếm tài liệu khí sinh học biogas đáng tin cậy?
Bạn có thể tìm kiếm trên các trang web của các tổ chức nghiên cứu, trường đại học, viện năng lượng, hoặc các diễn đàn chuyên ngành uy tín.

3. Tài liệu khí sinh học biogas có hữu ích cho việc thiết kế hệ thống biogas quy mô nhỏ không?
Có, tài liệu này cung cấp các nguyên tắc cơ bản và hướng dẫn thiết thực có thể áp dụng cho cả hệ thống quy mô nhỏ tại hộ gia đình hoặc trang trại.

4. Tôi cần có kiến thức về địa kỹ thuật khi tìm hiểu tài liệu khí sinh học biogas không?
Kiến thức về địa kỹ thuật sẽ rất hữu ích, đặc biệt khi bạn quan tâm đến việc xây dựng các hầm ủ biogas quy mô lớn, vì nó liên quan đến sự ổn định của nền móng công trình.

5. Tài liệu khí sinh học biogas có đề cập đến các vấn đề môi trường không?
Chắc chắn rồi, một trong những lợi ích quan trọng nhất của biogas là giảm thiểu tác động môi trường, và các tài liệu thường nhấn mạnh khía cạnh này.

Kết luận

Trong bối cảnh toàn cầu hướng tới một tương lai bền vững, việc khai thác và sử dụng năng lượng tái tạo như khí sinh học biogas ngày càng trở nên quan trọng. Tuy nhiên, để thực hiện điều đó một cách hiệu quả và an toàn, việc trang bị đầy đủ kiến thức thông qua các tài liệu khí sinh học biogas chất lượng cao là điều kiện tiên quyết. Ngành địa kỹ thuật công trình, với vai trò đảm bảo nền móng vững chắc cho mọi công trình, cũng đóng góp một phần không nhỏ vào sự thành công của các dự án biogas quy mô lớn. Bằng việc kết hợp hiểu biết về cả hai lĩnh vực này, chúng ta có thể kiến tạo nên những giải pháp năng lượng sạch, bền vững, góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hãy cùng nhau tìm hiểu, chia sẻ và ứng dụng kiến thức để khai thác tối đa tiềm năng của biogas.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *