Hướng Dẫn Vẽ CAD Cơ Bản: Làm Chủ Công Cụ Thiết Kế Chuyên Nghiệp

AutoCAD là một phần mềm thiết kế hỗ trợ bởi máy tính (CAD) mạnh mẽ, cho phép người dùng tạo ra các bản vẽ kỹ thuật 2D và 3D với độ chính xác cao. Ra đời và phát triển bởi Autodesk, AutoCAD đã trở thành công cụ không thể thiếu cho sinh viên, kiến trúc sư, kỹ sư, nhà thiết kế và nhiều chuyên gia trong các lĩnh vực như kiến trúc, xây dựng, cơ khí và cơ điện. Bài viết này sẽ tập trung vào Hướng Dẫn Vẽ Cad Cơ Bản, cung cấp kiến thức và các lệnh cần thiết để bạn bắt đầu làm chủ phần mềm này, đặc biệt là cho các ứng dụng trong lĩnh vực cơ điện và xây dựng.

I. AutoCAD Là Gì và Tại Sao Nên Học Vẽ CAD Cơ Bản?

AutoCAD là phần mềm được thiết kế để phác thảo, thiết kế và lập bản vẽ kỹ thuật. Với khả năng xử lý cả bản vẽ 2D và mô hình 3D, AutoCAD mang đến sự linh hoạt và độ chính xác cần thiết cho mọi dự án. Việc nắm vững các lệnh CAD cơ bản là bước đầu tiên và quan trọng nhất để nâng cao hiệu suất làm việc, tăng tốc độ thiết kế và giảm thiểu sai sót trong quá trình triển khai bản vẽ thi công.

II. Giao Diện AutoCAD: Tổng Quan Các Chức Năng Chính

Giao diện AutoCAD được thiết kế trực quan, giúp người dùng dễ dàng truy cập và sử dụng các công cụ.

• Tab Home và Ribbon: Trên tab Home, thanh Ribbon chứa tất cả các lệnh và công cụ vẽ. Bạn có thể nhấp trực tiếp vào biểu tượng để kích hoạt lệnh.
• Không gian vẽ: Bên dưới tab Model, đây là khu vực chính để bạn thực hiện các thao tác vẽ. Tab Layout được sử dụng để thiết lập không gian trình bày bản vẽ cho việc in ấn.

Thanh Ribbon hiển thị các lệnh và công cụ vẽ trong AutoCAD

Thay vì chỉ phụ thuộc vào biểu tượng trên Ribbon, việc sử dụng các phím tắt lệnh CAD cơ bản sẽ giúp bạn thao tác nhanh chóng và hiệu quả hơn rất nhiều.

III. Thiết Lập Giao Diện AutoCAD Theo Phong Cách Classic

Để tối ưu hóa trải nghiệm làm việc, nhiều người dùng ưa chuộng thiết lập giao diện AutoCAD theo phong cách Classic, mang lại sự quen thuộc và tiện dụng.

1. Mở File AutoCAD Mới

Để bắt đầu một bản vẽ mới, bạn thực hiện các bước sau:

• Nhấp vào biểu tượng AutoCAD màu đỏ ở góc trên cùng bên trái.
• Chọn New.
• Trong cửa sổ Select template, chọn acadiso và nhấn Open.

Mở file AutoCAD mới bằng cách chọn New và template acadiso

2. Tùy Chỉnh Cài Đặt Giao Diện AutoCAD

Để điều chỉnh giao diện theo ý muốn, bạn thực hiện như sau:

• Tại giao diện AutoCAD, gõ OP và nhấn Enter. Cửa sổ Options sẽ hiển thị.
• Thực hiện các cài đặt theo từng tab như Display, Open and Save, User Preferences, Drafting, và Selection. Chú ý các ô được tô màu vàng trong hình minh họa để áp dụng các thiết lập quan trọng. Sau khi điều chỉnh xong, nhấn Apply và OK.

Thiết lập giao diện AutoCAD theo phong cách Classic với các tùy chỉnh quan trọng

Cài đặt theo từng Tab:

• Tab Display: Tùy chỉnh màu sắc, crosshair size, và các yếu tố hiển thị khác.

5 bước thiết lập AutoCAD – Bước 1: Tab Display

• Tab Open and Save: Thiết lập phiên bản lưu file, tự động lưu và các tùy chọn mở file.

5 bước thiết lập AutoCAD – Bước 2: Tab Open and Save

• Tab User Preferences: Cấu hình các tùy chọn về chuột, hiển thị đường dẫn file và các cài đặt người dùng khác.

5 bước thiết lập AutoCAD – Bước 3: Tab User Preferences

• Tab Drafting: Tùy chỉnh các thiết lập liên quan đến vẽ, bao gồm cả Object Snap và AutoSnap.

5 bước thiết lập AutoCAD – Bước 4: Tab Drafting

• Tab Selection: Cấu hình cách thức chọn đối tượng, bao gồm cả selection cycling và noun/verb selection.

5 bước thiết lập AutoCAD – Bước 5: Tab Selection

IV. Bắt Điểm Chính Xác Với Object Snap và Các Thao Tác Chuột

Để bản vẽ đạt độ chính xác cao, chức năng Object Snap (OSNAP) là vô cùng quan trọng. Nó giúp bạn “bắt dính” vào các điểm đặc biệt của đối tượng như điểm cuối, trung điểm, tâm, giao điểm, vuông góc, tiếp tuyến,…

1. Bật và Cài Đặt Object Snap

• Gõ OS và nhấn Enter.
• Trong tab Object Snap, chọn các chế độ bắt điểm mong muốn (thường là các mục được tô màu vàng trong hình minh họa).
• Nhấn OK để áp dụng.

Sử dụng chức năng Object Snap để bắt điểm chính xác trong bản vẽ CAD

2. Hiểu Rõ Chức Năng Các Nút Chuột Khi Vẽ

• Nút chuột trái: Sử dụng để chọn đối tượng, xác định điểm bắt đầu/kết thúc trong lệnh, và tạo vùng chọn.
• Nút chuột phải: Mở menu ngữ cảnh với các lệnh nhanh như zoom, pan, undo, redo, hoặc truy cập vào thuộc tính đối tượng.
• Con lăn chuột: Cuộn để phóng to/thu nhỏ bản vẽ. Nhấn giữ con lăn và di chuyển chuột để di chuyển (pan) bản vẽ.

Hướng dẫn thao tác chuột và chức năng bắt điểm trong AutoCAD

3. Sử Dụng Phím F8 Để Vẽ Đường Thẳng Chuẩn

Phím F8 (Orthomode) là công cụ đắc lực để vẽ các đường thẳng nằm ngang hoặc dọc một cách chính xác. Khi bật F8, con trỏ chuột sẽ bị giới hạn di chuyển theo hai phương vuông góc nhau, giúp bạn dễ dàng tạo ra các đường thẳng chuẩn xác mà không bị lệch. Một số máy tính có thể yêu cầu nhấn tổ hợp Fn + F8 nếu F8 được cấu hình là phím chức năng phụ.

V. Các Lệnh Vẽ CAD Cơ Bản và Hướng Dẫn Chi Tiết

Dưới đây là danh sách các lệnh vẽ CAD cơ bản thường dùng nhất, kèm theo hướng dẫn từng bước thực hiện:

1. Lệnh LINE (L): Vẽ Đường Thẳng

• Gõ L → Enter.
• Nhấp chuột trái để chọn điểm đầu tiên.
• Di chuyển chuột đến điểm thứ hai và nhấp chuột trái, hoặc nhập khoảng cách mong muốn rồi nhấn Enter.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Line để vẽ đường thẳng cơ bản trong CAD

2. Lệnh PLINE (PL): Vẽ Đoạn Thẳng Liên Tục

• Gõ PL → Enter.
• Nhấp chuột trái để chọn điểm đầu. Các điểm tiếp theo sẽ tạo thành một đường liên tục, khác với LINE tạo ra các đoạn rời rạc.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Pline để vẽ các đoạn thẳng liên tục trong CAD

3. Lệnh ROTATE (RO): Xoay Đối Tượng

• Gõ RO → Enter.
• Chọn đối tượng cần xoay và nhấn Enter.
• Chọn điểm gốc xoay.
• Nhập góc xoay (ví dụ: 90) và nhấn Enter.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Rotate để xoay đối tượng trong bản vẽ CAD

4. Lệnh MOVE (M): Di Chuyển Đối Tượng

• Gõ M → Enter.
• Chọn đối tượng cần di chuyển và nhấn Enter.
• Chọn điểm gốc di chuyển.
• Nhấp chuột vào điểm đích hoặc nhập khoảng cách và hướng di chuyển.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Move để di chuyển đối tượng trong CAD

5. Lệnh FILLET (F): Bo Tròn Góc

• Gõ F → Enter.
• Gõ R → Enter để nhập bán kính bo tròn.
• Nhập giá trị bán kính (ví dụ: 100) → Enter.
• Chọn hai đoạn thẳng cần bo tròn.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Fillet để bo tròn góc hai đường thẳng trong CAD

6. Lệnh CIRCLE (C): Vẽ Đường Tròn

• Gõ C → Enter.
• Chọn điểm tâm đường tròn.
• Nhập bán kính (ví dụ: 500) và nhấn Enter.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Circle để vẽ đường tròn trong AutoCAD

7. Lệnh COPY (CO): Sao Chép Đối Tượng

• Gõ CO → Enter.
• Chọn đối tượng cần sao chép và nhấn Enter.
• Chọn điểm gốc sao chép.
• Di chuyển chuột đến vị trí muốn sao chép và nhấp chuột hoặc nhập khoảng cách.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Copy để sao chép đối tượng trong bản vẽ CAD

8. Lệnh MIRROR (MI): Tạo Đối Xứng

• Gõ MI → Enter.
• Chọn đối tượng cần tạo đối xứng và nhấn Enter.
• Chọn điểm đầu của trục đối xứng.
• Chọn điểm cuối của trục đối xứng.
• Nhấn Enter để giữ lại đối tượng gốc, hoặc gõ Y và Enter để xóa đối tượng gốc.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Mirror để tạo đối tượng đối xứng trong CAD

9. Lệnh TRIM (TR): Cắt Xén Đối Tượng

• Gõ TR → Enter.
• Nhấn Enter lần nữa để chọn tất cả các đối tượng làm cạnh cắt.
• Nhấp chuột trái vào các phần đối tượng bạn muốn cắt bỏ.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Trim để cắt xén đối tượng trong CAD

10. Lệnh TEXT STYLE (ST): Tạo Kiểu Chữ

• Gõ ST → Enter.
• Chọn New và đặt tên cho kiểu chữ mới.
• Thiết lập các thông số font chữ, chiều cao (Height) nên để là 0 để có thể điều chỉnh linh hoạt sau này.
• Chọn Set Current để áp dụng kiểu chữ vừa tạo.

Thiết lập kiểu chữ mới với lệnh Text Style trong AutoCAD

11. Lệnh DIMSTYLE (D): Tạo Kiểu Kích Thước

• Gõ D → Enter.
• Trong cửa sổ Dimension Style Manager, chọn New để tạo kiểu mới hoặc Modify để chỉnh sửa kiểu hiện có.
• Thiết lập các thông số chi tiết trong các tab Lines, Symbols and Arrows, Text, Primary Units để tùy chỉnh đường gióng, mũi tên, chữ số và đơn vị đo.
• Sau khi thiết lập, nhấn OK và chọn kiểu bạn muốn sử dụng làm Set Current.

Thiết lập và tùy chỉnh kiểu kích thước với lệnh Dimstyle trong CADThiết lập kiểu kích thước mới với Dimstyle Manager trong AutoCAD

12. Lệnh DIMLINEAR (DLI): Gióng Kích Thước Ngang/Dọc

• Gõ DLI → Enter.
• Chọn hai điểm cần đo kích thước.

Gióng kích thước đoạn thẳng ngang hoặc dọc với lệnh Dimlinear trong CAD

13. Lệnh DIMALIGNED (DAL): Gióng Kích Thước Nghiêng

• Gõ DAL → Enter.
• Chọn hai điểm trên đường thẳng nghiêng cần đo kích thước.

Gióng kích thước cho các đoạn thẳng nghiêng với lệnh Dimaligned trong CAD

14. Lệnh QLEADER (LE): Vẽ Mũi Tên Chú Thích

• Gõ LE → Enter.
• Bạn có thể nhấn S → Enter để cài đặt thông số cho mũi tên.
• Nhấp chuột trái để chọn điểm bắt đầu của mũi tên, sau đó tạo các điểm tiếp theo để vẽ đường mũi tên hoặc các đoạn gấp khúc.
• Nhấn ESC để kết thúc lệnh.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Qleader để vẽ mũi tên chú thích trong CAD

15. Lệnh SCALE (SC): Thay Đổi Tỷ Lệ Đối Tượng

• Gõ SC → Enter.
• Chọn đối tượng cần thay đổi tỷ lệ và nhấn Enter.
• Chọn điểm gốc làm mốc.
• Nhập tỷ lệ mong muốn (ví dụ: 2 để phóng to gấp đôi, 0.5 để thu nhỏ một nửa) và nhấn Enter.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Scale để thay đổi tỷ lệ đối tượng trong CAD

16. Lệnh ALIGN (AL): Gá Đối Tượng Theo Đường Thẳng

• Gõ AL → Enter.
• Chọn đối tượng cần gá và nhấn Enter.
• Chọn điểm thứ nhất trên đối tượng và chọn điểm tương ứng trên đường thẳng đích.
• Chọn điểm thứ hai trên đối tượng và chọn điểm tương ứng trên đường thẳng đích.
• Nhấn Enter hai lần để hoàn thành việc gá đối tượng.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Align để gá đối tượng theo một cạnh bất kỳ trong CAD

17. Lệnh MTEXT (MT): Ghi Văn Bản

• Gõ MT → Enter.
• Chọn một điểm hoặc quét một vùng để tạo khung văn bản.
• Trong thanh công cụ soạn thảo văn bản, bạn có thể nhập chiều cao chữ (Height), kiểu chữ, màu sắc,…
• Nhập nội dung văn bản và nhấp ra ngoài khung hoặc chọn Close Text Editor để kết thúc.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Mtext để ghi văn bản trong bản vẽ CAD

18. Lệnh BLOCK (B): Tạo Khối Đối Tượng

• Chọn tất cả các đối tượng bạn muốn gộp thành một khối.
• Gõ B → Enter.
• Đặt tên cho Block.
• Chọn Pick point để xác định điểm gốc của Block.
• Nhấn OK để tạo Block. Việc tạo Block giúp tái sử dụng các đối tượng phức tạp một cách hiệu quả.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Block để tạo khối đối tượng trong CAD

19. Lệnh EXPLODE (X): Rã Khối Đối Tượng

• Chọn đối tượng Block bạn muốn tách ra thành các đối tượng riêng lẻ.
• Gõ X → Enter.

20. Lệnh LAYER (LA): Quản Lý Thuộc Tính Nét Vẽ

• Gõ LA → Enter.
• Trong cửa sổ Layer Properties Manager, chọn New Layer để tạo lớp nét vẽ mới.
• Đặt tên cho lớp và cấu hình các thuộc tính như màu sắc, kiểu nét, độ dày nét,…

Quản lý và tạo các lớp nét vẽ với lệnh Layer trong CAD

21. Lệnh HATCH (H): Tô Mặt Cắt hoặc Tô Nền

• Gõ H → Enter.
• Nếu đối tượng là khối kín, chọn Pick Point và nhấp vào bên trong khu vực cần tô.
• Nếu đối tượng là tập hợp các đường bao, chọn Select và chọn các đối tượng đó.
• Chọn kiểu tô (Pattern) và tùy chỉnh các thuộc tính khác trong bảng Properties.
• Nhấn Close Hatch Creation để hoàn tất.

Hướng dẫn sử dụng lệnh Hatch để tô mặt cắt hoặc tô nền cho đối tượng trong CAD

22. Lệnh MATCHPROP (MA): Sao Chép Thuộc Tính

• Gõ MA → Enter.
• Chọn đối tượng có thuộc tính bạn muốn sao chép (đối tượng mẫu).
• Chọn đối tượng bạn muốn áp dụng thuộc tính đó.

23. Lệnh ARRAY (AR): Tạo Đối Tượng Lặp Lại

• Gõ AR → Enter.
• Chọn đối tượng cần tạo mảng lặp lại và nhấn Enter.
• Chọn loại mảng:
  • Rectangular array: Tạo mảng hình chữ nhật.
  • Path array: Tạo mảng theo đường dẫn.
  • Polar array: Tạo mảng xoay tròn quanh tâm.
• Thiết lập các thông số về khoảng cách, số lượng hàng/cột, góc xoay,…

Hướng dẫn sử dụng lệnh Array để tạo các đối tượng lặp lại theo mẫu trong CAD

VI. Tài Nguyên Học Tập và Thực Hành Vẽ CAD

Để củng cố kiến thức và nâng cao kỹ năng, bạn có thể tham khảo các tài nguyên sau:

• Template AutoCAD: Tải về các template mẫu để bắt đầu dự án nhanh chóng.
  

  Download template Autocad miễn phí tại đây

• Bài tập AutoCAD: Luyện tập thực hành các lệnh với các bài tập đa dạng.
  

  Download bài tập AutoCAD để thực hành các lệnh AutoCAD cơ bản

• Tổng hợp phím tắt AutoCAD: Nâng cao tốc độ làm việc với danh sách các phím tắt hữu ích.
  

  Download bảng lệnh tắt trong CAD tại đây

Việc thành thạo các lệnh Hướng Dẫn Vẽ Cad Cơ Bản sẽ mở ra cánh cửa đến với thế giới thiết kế chuyên nghiệp, giúp bạn hiện thực hóa ý tưởng một cách chính xác và hiệu quả. Chúc bạn học tập tốt!